De Nederlandse overheid is van mening dat iedereen in Nederland autonoom is en regie heeft over zijn of haar digitale leven. Dat betekent dat burgers de middelen moeten krijgen om hun gegevens bij de overheid in te zien, te kunnen zien hoe die gegevens gebruikt worden, maar ook om zelf gegevens met derde partijen, zoals webshops of autoverhuurders, te delen.
Dé manier om dat mogelijk te maken is een zogeheten ID-wallet, een app waarin je je digitale persoonsgegevens - je zogeheten “digitale bronidentiteit” kan beheren, net zoals je je paspoort zelf beheert. Voor de introductie en ontwikkeling van de Nederlandse ID-wallet benaderde het Ministerie van Binnenlandse Zaken ons om een vooronderzoek te doen naar hoe de Nederlandse burger haar digitale identiteit ervaart, en aan welke eisen een ID-wallet moet voldoen om door élke Nederlander, jong of oud, gebruikt te worden.
We begonnen met het verzamelen van bestaand wetenschappelijk onderzoek en eerdere Europese initiatieven, en ontwikkelden een theoretisch kader om de rol van autonomie, regie en privacy in het digitale leven van Nederlanders in kaart te brengen. Omdat er niet zoiets bestaat als “de gemiddelde Nederlander” interviewden we tientallen Nederlanders van uiteenlopende leeftijden en achtergronden.
De inzichten van dit onderzoek leidden tot een aantal hypothetische “Acceptatiecriteria” - functionaliteiten die een ID-wallet moet bevatten om nuttig en begrijpelijk te zijn voor elke gebruiker. De uitdaging was echter dat geen enkele Nederlander ooit een “ID wallet” gezien had, laat staan gebruikt. Daarom ontwikkelden we een zeer gedetailleerd prototype, wat ons in staat stelde de rol van een ID-wallet in allerlei alledaagse scenario’s te testen; denk hierbij aan het ophalen van een pakketje, het huren van een auto, of door de douane gaan.
De door ons ontwikkelde acceptatiecriteria en functionaliteiten bleken zo goed aan te sluiten bij de behoeftes van de burger, dat deze het fundament vormden voor het ontwikkelen van de huidige ID-wallet van de Nederlandse overheid.
